วัดอรัญญิกาวาส เป็น
วัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่าย
ธรรมยุติกนิกาย ตั้งอยู่ตั้งอยู่นอกกำแพงเมืองราชบุรีไปทางด้านทิศตะวันตกเฉียงเหนือในที่ราบของของท้องทุ่งเขางูซึ่งเป็นสมรภูมิรบระหว่างทัพพม่าและกรุงศรีอยุธยาหลายครั้ง ใน
ตำบลเจดีย์หัก อำเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี มีเนื้อที่ 73 ไร่ 2 งาน 48 วาวัดอรัญญิกาวาส เดิมมีชื่อ
วัดเจริญธรรมวิหาร สร้างมาแต่สมัยขอม ประมาณศตวรรษที่ 10 ถึง 16
พระปรางค์เป็นปรางค์ใหญ่และปรางค์เล็ก 4 มุม ปรางค์ใหญ่อยู่กลางสูงประมาณ 1 เส้น เศษ (40 เมตร) หลังปรางค์มีพระนอนทำด้วยหินแดงก้อน ใหญ่ ๆ เรียงก่อเป็นรูปพุทธบรรทมตะแคงขวา ยาวประมาณ 12 ศอกเศษ (6 เมตร) ส่วนพระพุทธไสยาสน์สร้างเมื่อ พ.ศ. 2030–2035 มีความยาว 15 วา ทำการบูรณะซ่อมแซมโดยการสร้างครอบองค์จริง มีความยาว 30 วา
[1] รอบองค์พระปรางค์ยังล้อมรอบไปด้วย
ระเบียงคด ซึ่งเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปหินทราย พุทธ
ศิลปะอยุธยา ประดิษฐานอยู่โดยรอบ เป็นพระพุทธรูปหินแดง
สมัยลพบุรี ประดิษฐานอยู่จำนวน 41 องค์ วัดยังมี
เจดีย์ทรงระฆังกลมอีกสององค์ อยู่ทางด้านหน้าของวัด เป็นเจดีย์ศิลปะแบบลังกา
อุโบสถเก่า มีขนาดกว้าง 3 วา 2 ศอก (7 เมตร) สร้างเมื่อ พ.ศ. 2438 ผู้ก่อสร้างอุโบสถ คือ พระยาธรรมจรัญญานุกูลมนตรี (จำเริญ บุรณศิริ) ภายในอุโบสถมีพระประธาน
ปางมารวิชัย ขนาดหน้าตักกว้าง 4 ศอก สูง 6 ศอก เป็นพระพุทธรูปปั้น ถือปูนปิดทอง สันนิษฐานว่าภายในองค์พระประธานนี้จะมีพระพุทธรูปหินแดงสมัยลพบุรีประดิษฐานอยู่
[2] สระน้ำตั้งอยู่ทางด้านหลังองค์พระพุทธไสยาสน์ เป็นสระรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า เป็นสระน้ำสาธารณะโบราณ สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในสมัย
กรุงศรีอยุธยา